Duurzaamheid Begint Thuis: 10 Tips om Ontbossing Tegen te Gaan

Ontbossing (Deforestation in het Engels) is altijd een van de belangrijkste oorzaken van klimaatverandering geweest. Bomen spelen een cruciale rol bij het vertragen van de opwarming van de aarde. Ze vangen broeikasgassen zoals kooldioxide op en voorkomen dat deze zich ophopen in de atmosfeer. En nu verliezen we bomen en bossen in een alarmerend tempo. Meer dan 46% van de bomen in de wereld is al gekapt. Wat echter nog erger is, is dat de gekapte bomen alle koolstof vrijgeven die ze voorheen hebben opgenomen. Uiteindelijk worden bossen vervangen door vee en gewassen, die nog meer broeikasgassen produceren.

Geen zin om te lezen? Kijk dan het filmpje (Engelstalig)

Wat is ontbossing?

Ontbossing is het kappen van bossen en bomen voor menselijk gebruik. Ontbossing heeft verstrekkende gevolgen die verder gaan dan het verlies van prachtige landschappen en dierenverblijven. Het beïnvloedt de lucht die we inademen, het water dat we drinken en draagt bij aan de veranderende klimaatpatronen die de wereld zoals wij die kennen veranderen. Kortom, ontbossing is een door de mens veroorzaakte ramp met wereldwijde gevolgen die een bedreiging vormen voor de stabiliteit van onze planeet en alle soorten die er wonen. Van het Amazone-regenwoud tot de Indonesische jungle, ontbossing is een strijd die de moeite waard is om te strijden, omdat de toekomst van onze planeet en ons voortbestaan ervan kan afhangen.

Waarom vindt ontbossing plaats?

Ontbossing gebeurt om verschillende redenen, waaronder:

1. Uitbreiding van de landbouw: Een van de belangrijkste oorzaken (80%) van ontbossing is de omzetting van bebost land in akkerland of weiland om voedsel te verbouwen, vee te houden en biobrandstoffen te produceren.

2. Verstedelijking: De uitbreiding van steden en dorpen naar beboste gebieden is een andere belangrijke oorzaak van ontbossing. Omdat er meer land nodig is voor huisvesting en infrastructuur, worden bossen gekapt om plaats te maken voor nieuwe ontwikkeling.

3. Houtkap: (Illegale) houtkap uit bossen voor commercieel gebruik is een andere belangrijke oorzaak van ontbossing. Deze praktijk kan duurzaam zijn als ze goed wordt beheerd, maar leidt vaak tot het kappen van grote stukken bos.

4. Mijnbouw: De winning van mineralen en andere hulpbronnen uit beboste gebieden kan leiden tot aanzienlijke ontbossing, aangezien grote stukken land worden gekapt om plaats te maken voor mijnen en aanverwante infrastructuur.

5. Klimaatverandering: klimaatverandering kan ook bijdragen aan ontbossing, aangezien stijgende temperaturen en veranderende neerslagpatronen de structuur en samenstelling van bossen kunnen veranderen. Dit kan op zijn beurt leiden tot meer insectenplagen, bosbranden en ziekten, die allemaal kunnen bijdragen aan ontbossing.

In veel gevallen wordt ontbossing gedreven door het nastreven van winst, aangezien het vrijgemaakte land kan worden verkocht of gebruikt voor winstgevende doeleinden. Het wordt echter ook gedreven door de behoefte aan hulpbronnen en land door een groeiende wereldbevolking, en een gebrek aan begrip van de gevolgen van ontbossing en het belang van het behoud van gezonde en intacte bossen.

Wat zijn de Gevolgen van Ontbossing?

Ontbossing kan aanzienlijke gevolgen hebben voor het milieu, waaronder:

1. Biodiversiteitsverlies: Bossen herbergen een breed scala aan planten- en diersoorten, waarvan er vele nergens anders op aarde voorkomen. Wanneer bossen worden gekapt, kunnen deze soorten in gevaar komen of uitsterven, wat leidt tot een verlies aan biodiversiteit.

2. Klimaatverandering: Bomen spelen een cruciale rol bij het opnemen van koolstofdioxide uit de atmosfeer, wat helpt bij het reguleren van het klimaat op aarde. Door ontbossing komt deze opgeslagen koolstof weer vrij in de atmosfeer, wat bijdraagt aan de toename van CO2 in de atmosfeer en de klimaatverandering verergert.

3. Bodemerosie: Bomen helpen de bodem te stabiliseren en erosie te voorkomen, maar wanneer bossen worden gekapt, kan de bodem gedestabiliseerd raken en vatbaar voor erosie, wat kan leiden tot verlies van vruchtbaarheid en productiviteit.

4. Verstoring van de waterkringloop: Bossen spelen een cruciale rol bij het reguleren van de waterkringloop, omdat ze helpen om vocht vast te houden en afvloeiing te voorkomen. Ontbossing kan deze processen verstoren, wat leidt tot veranderingen in de beschikbaarheid van water en een verhoogd risico op overstromingen.

5. Verminderde luchtkwaliteit: Bomen helpen de lucht te zuiveren door verontreinigende stoffen te absorberen en zuurstof te produceren, maar wanneer bossen worden gekapt, kan de luchtkwaliteit verslechteren omdat verontreinigende stoffen niet langer uit de atmosfeer worden verwijderd.

6. Verdringing van inheemse volkeren: Veel inheemse gemeenschappen zijn afhankelijk van bossen voor hun levensonderhoud en culturele praktijken, en het verlies van bossen kan leiden tot hun ontheemding en verlies van traditionele manieren van leven.

Over het algemeen kan ontbossing verstrekkende gevolgen hebben voor het milieu, met gevolgen voor de lucht- en waterkwaliteit, bodemstabiliteit, biodiversiteit en het klimaat. Het is daarom van cruciaal belang ervoor te zorgen dat de ontbossing wordt beperkt en dat de resterende bossen duurzaam worden beheerd ten behoeve van de huidige en toekomstige generaties.

Hoe draagt het kappen van bossen bij aan Klimaatverandering?

Bossen worden vaak de "longen van de aarde" genoemd, en dat is niet zonder reden. Ze spelen een cruciale rol in het reguleren van ons klimaat door enorme hoeveelheden koolstofdioxide (CO₂) uit de atmosfeer op te nemen en op te slaan. Maar wat gebeurt er als deze bossen worden gekapt? Ontbossing heeft directe en verwoestende gevolgen voor het klimaat, en in dit artikel leggen we uit hoe en waarom.

Koolstofopslag en vrijgave

Bomen en planten slaan gedurende hun leven grote hoeveelheden koolstof op. Wanneer een boom wordt gekapt of verbrand, komt deze opgeslagen koolstof vrij in de atmosfeer in de vorm van CO₂, een van de belangrijkste broeikasgassen die bijdragen aan klimaatverandering. Wereldwijd is ontbossing verantwoordelijk voor ongeveer 10% van de jaarlijkse uitstoot van broeikasgassen, vergelijkbaar met de emissies van alle auto's en vrachtwagens samen.

Het verlies van natuurlijke luchtfilters

Naast het opslaan van koolstof zuiveren bossen de lucht door schadelijke stoffen zoals CO₂ uit te filteren en zuurstof terug in de atmosfeer te brengen. Wanneer we bossen verliezen, verliezen we deze essentiële natuurlijke luchtfilters. Dit versterkt het broeikaseffect, omdat de hoeveelheid CO₂ in de atmosfeer toeneemt zonder dat deze door bomen wordt opgenomen.

Verandering in lokale en wereldwijde weersystemen

Bossen hebben ook invloed op het lokale en wereldwijde klimaat door waterdamp uit te stoten en regenvalpatronen te reguleren. Door ontbossing verstoren we deze natuurlijke cyclus, wat leidt tot extremere weersomstandigheden zoals droogtes, overstromingen en temperatuurstijgingen. Dit creëert een vicieuze cirkel waarin ontbossing de opwarming van de aarde versnelt, wat op zijn beurt weer meer druk legt op bestaande bossen.

Het domino-effect op biodiversiteit

Ontbossing heeft niet alleen een directe impact op het klimaat, maar veroorzaakt ook het verlies van biodiversiteit. Planten en dieren die afhankelijk zijn van bossen sterven uit of worden gedwongen hun leefgebied te verlaten, wat ecosystemen verder destabiliseert. Gezonde ecosystemen zijn essentieel voor klimaatregulatie, en hun verlies versterkt de negatieve gevolgen van klimaatverandering.

Waarom is ontbossing zo’n groot probleem?

De meeste ontbossing vindt plaats om plaats te maken voor landbouw, veeteelt, infrastructuur en mijnbouw. Dit wordt vaak aangedreven door de vraag naar producten zoals soja, palmolie en rundvlees. Het ironische is dat deze korte termijn economische winsten gepaard gaan met langetermijnschade aan onze planeet, die uiteindelijk iedereen raakt.

Wat is de Ontbossingsverordening en waarom is die belangrijk?

De ontbossingsverordening is een wetgeving die erop gericht is ontbossing en de achteruitgang van bossen tegen te gaan. In de praktijk betekent dit dat bedrijven die producten zoals soja, palmolie, koffie, cacao, hout en rundvlees naar de EU willen importeren, moeten aantonen dat deze producten niet afkomstig zijn van recent ontboste gebieden. De EU wil hiermee voorkomen dat consumenten onbewust bijdragen aan de vernietiging van waardevolle bossen.

Wat maakt deze verordening zo belangrijk? Bossen spelen een cruciale rol in het behoud van biodiversiteit en het tegengaan van klimaatverandering. Door bossen te beschermen, beschermen we niet alleen de leefgebieden van talloze dier- en plantensoorten, maar dragen we ook bij aan een gezonder klimaat wereldwijd.

Deze verordening legt de verantwoordelijkheid bij bedrijven om ervoor te zorgen dat hun producten geen schade toebrengen aan de natuur. Voor bedrijven betekent dit dat ze hun toeleveringsketens nauwkeurig moeten controleren, en als ze zich niet aan de regels houden, kunnen ze strenge straffen verwachten.

Kortom, de ontbossingsverordening is een stap richting een duurzamere wereld, waarin producten die we dagelijks gebruiken niet langer ten koste gaan van onze bossen.

Tips om Ontbossing Tegen te Gaan vanuit Huis

Bomen Planten

Boomplantprogramma's kunnen een geweldige manier zijn om een verschil te maken in je omgeving. Door bomen te planten bij speciale gelegenheden, zoals feestdagen of openingsceremonies, kan meer aandacht worden gevestigd op ontbossing en de gevolgen daarvan. Hoewel het lijkt alsof het niet veel zal veranderen, is het veel beter dan het probleem helemaal te negeren. Terwijl commerciële organisaties en onderwijsinstellingen voor de aanplant kunnen zorgen, moeten lokale overheden ervoor zorgen dat de bossen worden beschermd tegen eventuele schade.

Herbebossing lijkt veel op gemeenschapsbosbouw, maar het is een meer systematisch langetermijnproces. Herbebossing is cruciaal voor regio's die hun bosgebieden hebben verloren door bosbranden of houtkap. Het vereist deelname van zowel de lokale gemeenschappen als de regeringen en non-profitorganisaties.

Plantaardig eten

Het verminderen van de vleesconsumptie is een van de beste manieren om ontbossing tegen te gaan. Veeteelt is verantwoordelijk voor 91% van de ontbossing in het Amazonegebied, een van de meest bedreigde gebieden ter wereld. Aangezien Brazilië wereldwijd een van de grootste exporteurs van rundvlees is, zou dat geen verrassing moeten zijn. De Amazone is echter lang niet het enige gebied dat wordt getroffen door de wereldwijde vraag naar vlees. Volgens een Australische milieugroep The Wilderness Society is 94% van de landontginning in de stroomgebieden van het Great Barrier Reef gekoppeld aan de rundvleesindustrie.

Natuurlijk is veganistisch of op zijn minst vegetarisch worden het beste wat je kunt doen. Maar zoals een gezegde luidt: we hebben geen handvol mensen nodig die het perfect doen, we hebben miljoenen mensen nodig die het imperfect doen. Slechts één keer per dag vlees eten in plaats van 2 of 3 keer zal ook een verschil maken. Elke dag komen er nieuwe vlees- en zuivelvervangers op de markt. Ze kunnen een geweldige oplossing zijn voor mensen die de planeet niet willen schaden, maar niet klaar zijn om hun eetgewoonten van de ene op de andere dag te veranderen.

Rainforest Alliance en Forest Stewardship Council

Zelfs als je Rainforest Alliance niet kent, heb je zeker een groene kikkersticker gezien op sommige producten in je lokale winkel. Deze sticker is een Rainforest Alliance-zegel, dat wordt gegeven aan bedrijven die voldoen aan strenge sociale, economische en milieunormen. Rainforest Alliance is ook een van de oprichters van Forest Stewardship Council, een toonaangevende non-profitorganisatie die verantwoord beheer van de bossen in de wereld promoot.

FSC heeft de afgelopen 26 jaar 10 principes en 70 criteria ontwikkeld die van toepassing zijn op FSC-gecertificeerde bossen. Wanneer je een product met een FSC-label koopt, steunt je de bedrijven die hun ecosystemen behouden, de rechten van inheemse volkeren erkennen en hoge waarden voor bosbehoud handhaven.

Steun het anti-ontbossingsbeleid

Brazilië is een goed voorbeeld van een land dat veel leunt op zijn ontbossingsbeleid. In 2004 presenteerden president Luiz Inácio Lula da Silva en de minister van milieu, Marina Silva, hun nieuwe actieplan voor preventie en bestrijding van ontbossing in het legale Amazonegebied. Het plan breidde het systeem van beschermde bosgebieden uit, verbeterde de monitoring op afstand van de Amazone en verhoogde de handhaving van bosbouwwetten. De resultaten waren echt ongelooflijk: in 2014 was de ontbossing in de Amazone met 70% verminderd. Met een vergelijkbare snelheid zou nul ontbossing, het uiteindelijke doel van het programma, tegen 2020 kunnen worden bereikt.

De ontbossing in Brazilië bereikte in 2019 echter het hoogste punt in 10 jaar. Veel Brazilianen geven de schuld aan Jair Bolsonaro, de president van het land die in 2018 werd gekozen en die gelooft dat het gebruik van de Amazone-regenwoudgebieden de sleutel is tot de welvaart van Brazilië. Bolsonaro heeft meerdere keren opgeroepen tot meer landbouw, mijnbouw en houtkap in de beschermde gebieden van het bos.

Dit laat zien hoe cruciaal het is om te stemmen op de kandidaten met het beste milieubeleid. De enige manier om ontbossing voorgoed te stoppen, is door het illegaal te maken, dus moeten we regeringsfunctionarissen kiezen die het verbod steunen en handhaven. Zoals gewoonlijk telt elke stem. Dus als mensen om je heen niet op de hoogte zijn van ontbossing en de gevolgen daarvan, praat er dan met hen over en leg uit waarom het ertoe doet.

Verminder papiergebruik

Kiezen voor digitale alternatieven voor papieren producten is een effectieve manier om de impact van ontbossing te verminderen. Dit kan het gebruik van elektronische facturering en digitaal lezen inhouden in plaats van traditionele papieren versies. Wanneer papierproducten worden gebruikt, is het belangrijk om ze te recyclen om hun impact op het milieu te minimaliseren. Papierproductie levert een belangrijke bijdrage aan ontbossing, aangezien uitgestrekte bosgebieden worden gekapt om plaats te maken voor papierproductie. Door ons gebruik van papierproducten te verminderen en ze op de juiste manier te recyclen, kunnen we helpen de snelheid van ontbossing te vertragen en de bossen in de wereld te beschermen. Bovendien is het gebruik van digitale alternatieven niet alleen goed voor het milieu, maar ook handig en kostenbesparend. Door kleine veranderingen aan te brengen in onze dagelijkse gewoonten, kunnen we een positieve impact hebben op het milieu en bijdragen aan het behoud van de bossen in de wereld voor toekomstige generaties.

Duurzame bedrijven

Het ondersteunen van bedrijven die prioriteit geven aan duurzame inkooppraktijken en het vermijden van producten die verband houden met ontbossing, is een andere belangrijke stap in het bevorderen van een duurzamere toekomst. Dit kunnen producten zijn die zijn gemaakt van illegaal gekapt hout of andere materialen die bijdragen aan ontbossing. Om weloverwogen aankoopbeslissingen te nemen, zoek je naar producten met certificeringen zoals de Forest Stewardship Council (FSC). Deze certificering garandeert dat het product afkomstig is uit verantwoord beheerde bossen, waar het milieu en de lokale gemeenschappen worden beschermd. Door bedrijven te ondersteunen die duurzame inkooppraktijken gebruiken, moedig je hen aan om hun inspanningen voor het behoud en de bescherming van het milieu voort te zetten en tegelijkertijd een positieve impact op de wereld te hebben. Bovendien helpt het vermijden van producten gemaakt van illegaal gekapt hout om de vraag naar deze producten te verminderen, waardoor uiteindelijk de druk op bossen wordt verminderd en verantwoord bosbeheer wordt bevorderd.

Duurzame Materialen

Het kiezen van huishoudelijke producten gemaakt van duurzame materialen en met een minimale impact op het milieu is een belangrijke stap in het bevorderen van een duurzamere toekomst. Deze producten worden vaak gemaakt van hernieuwbare bronnen en geproduceerd door middel van milieuvriendelijke productieprocessen, waardoor hun algehele impact op de planeet wordt verminderd. Bovendien ondersteun je door duurzame producten te gebruiken bedrijven die prioriteit geven aan duurzaamheid en moedigt je hen aan om milieuvriendelijke praktijken te blijven toepassen. Bovendien kan het gebruik van duurzame huishoudelijke producten ook helpen afval te verminderen, aangezien veel van deze producten zijn ontworpen om herbruikbaar of recyclebaar te zijn, waardoor er minder afval op stortplaatsen terechtkomt. Door bewuste keuzes te maken over de huishoudelijke producten die we gebruiken, kunnen we bijdragen aan een gezondere, duurzamere toekomst voor iedereen.

Ecosia

Ecosia is een zoekmachine die zijn advertentie-inkomsten gebruikt om bomen te planten. Het bedrijf is opgericht in 2009 met de missie om de kracht van internet te gebruiken om een duurzamere wereld te creëren. Wanneer gebruikers op internet zoeken met Ecosia, gebruikt het bedrijf een deel van zijn advertentie-inkomsten om overal ter wereld initiatieven voor het planten van bomen te financieren. Tot op heden heeft Ecosia meer dan 100 miljoen bomen geplant in landen als Burkina Faso, Indonesië en Peru, om ontbossing tegen te gaan, ecosystemen te herstellen en levensonderhoud te creëren voor lokale gemeenschappen. Ecosia is lid van de B Corp bedrijf, een groep bedrijven die zich toelegt op het balanceren van winst en doelgerichtheid. Door Ecosia te gebruiken, kunnen individuen helpen om een positieve impact op het milieu te hebben, gewoon door op internet te zoeken.

Palmolie

Overweeg om voedsel en andere items die palmolie bevatten te vermijden. Veel bewerkte voedingsmiddelen, zoals Oreos, gebruiken palmolie in hun ingrediënten. Lees aandachtig de etiketten op alles wat je koopt en zoek naar alternatieven voor producten die palmolie bevatten om uw impact te verminderen. Bovendien kunnen sommige schoonheids- en hygiëneproducten, zoals zeep en shampoo, ook palmolie bevatten. Probeer waar mogelijk alternatieve producten te kiezen die geen palmolie gebruiken.

Bewustwording vergroten

Ondanks dat het Amazone-regenwoud 16 dagen in brand stond, kreeg het weinig media-aandacht. De meest effectieve actie die we nu kunnen ondernemen, is bewustwording creëren en ervoor zorgen dat dit probleem niet wordt genegeerd. Deel dit artikel en de informatie met zoveel mogelijk mensen. Hoe meer mensen worden geïnformeerd, hoe groter de kans dat er zinvolle actie wordt ondernomen om het probleem aan te pakken. Dus als je maar één actie onderneemt, deel dan dit artikel en help de informatie te verspreiden.

Meer Duurzaam Leven Tips

• 30+ Voorbeeld van Greenwashing

• 35 Dingen die ik niet langer koop

• Wat is Greenwashing?